Document d'archives : Fondation d'une vicairie dans l'église paroissiale. - Assignation par Me Pierre Jacobi, professeur en droit d'Aurillac, fils et...

Titre :

Fondation d'une vicairie dans l'église paroissiale. - Assignation par Me Pierre Jacobi, professeur en droit d'Aurillac, fils et héritier de feu Hugues Jacobi, à Jean Langlade et Jean de Dienne, bailes de l'église Notre-Dame, de la rente annuelle et perpétuelle de 61 1. 9 s. pour l'entretien d'une vicairie fondée par ledit Hugues Jacobi pour être desservie dans l'église paroissiale Notre-Dame, par un prêtre, le plus proche parent de la famille du fondateur, qui sera présenté par les descendants de celui-ci (25 septembre 1344). Quittance de 10 livres pour droit d'entrée en l'église paroissiale, payées par Jacques de Canines, nouvellement agrégé dans ladite église. La quittance est délivrée par Guillaume Lasalle, Antoine de Pozols et Raymond Lacoste, consuls d'Aurillac, Jean Felgère, recteur de l'église, Philippe de Corn, et Jacques Escafre bailes de la communauté (11 octobre 1399). Contrat entre Durand Cambefort, Jean de Trémolet, Pierre Gardèle, Jacques de Saint-Paul et Bertrand de Croze, consuls d'Aurillac et patrons de l'église paroissiale et Astorg Meilhau, prêtre, sacristain de ladite église, par lequel sont réglés les fonctions, droits et émoluments dudit sacristain. Ce règlement est contenu "in quodam rotulo in romancio scripto" : "Prumeyramen deu aver las claus de la glieyza et deu sarrar et ubrir ladicha glieysa et cerquar las capelas et totz les altars afy que no y aga negun perilh de nuech o de jorn per causa de fuoc o que re nos se perda per sa defauta ho altramen. Item lodit sagreste deu sonar d'avas matdi matdinas doblas a totas festas he la dimenge et a festas d'apostol et a totas altras festas de que agha altar a la glieyza parroquial et en los altres jours obrans, sonar simplamen coma es acostumat. Item deu sonar lodit sagresta vespras et las messas segon la jorn coma dessus es déclarat. Item deu sonar lodit sagresta per lo be de la terra de sancta de may entro a sancta de septembre en la forma que es acostumat et deu sonar totas vetz quantas vetz que fara temps mal atrempat et deshordenat tan per tonedres hot per tempestas o per sobrefluitat d'aygua et que agha sobre cascun cap d'ostal de pagis de foras la viala et dels barris que teno buous o boria dins la parroquia une carta de blat... Item deu tener las fons netas et deu portar l'aygua en aissi coma las fons so benesidas... Lo drech que deu aver del rector. Item deu portar l'aygua als benechiers lo dimenche et la sal qu'es necessaria per benezir l'aygua. Item deu aver lo jorn de Pentecosta una cuba et la umplir d'aygua per benesir lodit jorn et baylar la sal qu'es necessaria. Item deu aver la braza dels encessiers a totas las festas doblas et servir lo rector et lo vicari quant vau encessar per lo torn de la glieysa. Item deu servir a bateghar los enfans et mudar an aquel que bateghara per lo rector ho per son vicari et deu portar las cremas et aura per son drech una mealha de las tres mealhas que son en l'albola sive alba et la sal. Item deu aver de una dono quant jay d'efan et vol ausir messas d'avan que leve de lyech publicamen per son drech tres mealhas. Item quant ung cors sera trespassat d'aquest mon lodit sagresta sonara los senhs si es home tres vetz par lo intrar et salhir de la glyeyza et si es fenna, sonara doas vetz par la intrar et salhir de la glyeyza et aura per son drech tant per home coma per fenna per cascum cors et sonara totz les senhs tant al pauc coma al gran coma es estat ordenat et ung vaylet del cossolat que sonara totas las layssas am luy et auran lodit sagresta et vaylet dos gros d'aur de que lodit vaylet del cossolat aura la quarta part. Item quant ung capela es trespassat d'aquest mon, lodit sagresta Io deu garnir et deu aver sas calsas melhors et sos sabatos et deu sonar una vetz los senhs par la intrar et la salhir de la glieysa et aura person drech o per lo vaylet dels cossols que ly ajudara a sonar sinc sols bos de que lo vaylet aura la quarta part per son trebalh. Item quant y aura causela si es mascle sonara tres vetz et si es femes doas vetz per l'intrar et lo salhir de la glieyza et aura per son drech per cascuna causela sia mascle o femme detz deniers bos et non deu sonar mas dos senhs les plus petitz et deu penre ung candelo. Item quant si fara remembransa de cap d'an per qual cors que sia, sia home o fenna deu sonar ung clas et deu aver ensemps am lo vaylet del cossolat ung gros d'aur de que lo vaylet aura la quarta part. Item quant a I'espozar de ung matrimoni lo sagresta per son drech ha lo prumier pa et vy que venra a la glieyza et per so pren lo candelo de cascuna cancela. Item lodit sagresta deu neteghar ladita glieyza a la festa de Pasquas, tener nedes tot l'an les escaliers de ladita glieyza. Item plus deu tener net lo cemeteri de las palhas o altras orduras que y serian a causa dels corps. Item deu tener les cavez de cors o de caucelas en la mayzo qu'es per aquo ordenada sotz l'escalier per hom monta a la capela de sanht Ystropy et baylar les anaquels que ne auran portat a lors despes. Item deu tener lo sagresta cordas als senhs exceptat al gran et an aquel que sona lo cosselh que la viala te a sa ma loqual non sonara mas per la ma dels vayletz del cossolat o per aquels que y serian mes per los senhors cossols. Item quant ung capela noel se fara en ladita glieyza, lodit capela dara aldit sagresta per cloqueiar los senhs per sollempnisar la festa gans et a dinar et a sopar dos jorns et may sieys deniers bos. Item lo sagresta non deu ponh sonar hobra layssa ni la prima dimergue ny las festas nals car aquo devo far los vayletz del cossolat, losquals vayletz sonaran per hobra layssa lo senh apelat Gabriel et la prima lo dimergue et las festas nals sonaran losdits vayletz lo plus gran senh. Item a totas cofrayrias coma de Nostra Dona o del cor de Dieu ho de sanh Guiral et a totas las altras no sonara lodit sagresta al meten de taula sino lo senh Gabrial, et lodit sagresta aura en cascuna cofrayria son dinar et non deu sonar sens licencia dels cossols et deu solempnisar et cloqueiar lodit sagresta a las dictas festas. Item lo sagresta deu far portar lo rampalm lo jorn dels ramis cascun an, salvat er reservat aldit sagresta lo drech que a et deu aver el mostier de ladita vila. " (1er septembre 1437). Contrat entre Etienne Condamine et Jean Salesse, bailes de la communauté des prêtres d'Aurillac, et Astorg Melhau, sacristain, qui règle la sonnerie des cloches (8 août 1455). Fragment de réglement (XVIe siècle). Provisions de la sacristie de l'église paroissiale, accordées à Hugues Cantournet et Michel Mérals (février 1595). Provisions de l'office de sacristain et marguilier de l'église paroissiale accordé par Jean de Cebié, Etienne Parizot, Michel Delom, Raymond Varet et Jean Blanchier, consuls d'Aurillac à Me Michel Mérals, prêtre (6-7 février 1595) ; - par Charles de Veyre, Géraud Vigier et Géraud Vernhes, consuls, à Me Nicolas Lavaissière, prêtre (20 décembre 1609) ; - par Jean Chanut, François de Gautier et Hugues Verdier, consuls à Me Jean Bonnet (20 août 1611).

Cote :

E DEP 1500/197

Inventaire d'archives :

Archives communales d'Aurillac

Description :

Évolutions :
Accroissements
Reclassement de 2013, additions de nouvelles pièces.

Description physique :

Liasse. - 7 pièces, parchemin ; 4 pièces, papier.

Observations :

Commentaire
Ancienne cote : GG 6

Archives départementales du Cantal

Liens